თეონა დოლენჯაშვილი
ადამიანი ამბის მთხრობელი ცხოველია, ამბის მომსმენი ცხოველებით გარემოცული
თეონა დოლენჯაშვილი
- თქვენ ხართ რამდენიმე რომანის და მცირე პროზის ავტორი. მაგრამ მინდა საუბარი თქვენს 2000 წელს დაწერილი ძალიან საინტერესო რომანით დავიწყო. რომანი “ღვინომუქი ზღვა”, რომელსაც “რადიკალური ექსპერიმენტიც” კი უწოდეს. რადგან იქ თითქმის უარყოფილია ამბავი.. თავად რას იტყვით მასზე და უნდა ველოდოთ თუ არა კიდევ მსგავს “ექსპერიმენტებს” ზურაბ ქარუმიძისგან
– მთელი ცხოვრება კომპოზიტორებისა და დირიჟორების მშურდა, კომპოზიტორ-დირიჟორებისა ხომ საერთოდ... მაგრამ, მუსიკას მესამე კლასში დავანებე თავი _ იმ გამებს და სვარჯოშოებს გავექეცი _ და ჩემგან აბა რაღა კომპოზიტორი დადგებოდა... თუმცა ეს ფარული ლტოლვა მაინც ჩამრჩა და კიდევ დიდ ხანს მუშაობდა ჩემში: ლიტერატურული ტექსტის წერისას უფრო რაღაც შინაგან მელოდიას და აკორდულ წარმონაქმნებს მივდევდი, ვიდრე სიუჟეტსა და ამბის თხრობას. ასე დავწერე “ღვინომუქი ზღვა”, რომელიც უფრო “რომანი-სიმფონიაა,” “რომანი-მუსიკალური-რაფსოდიაა”... ამ რომანის გამოქვეყნების შემდეგ (ზაზა შათირიშვილთან საუბარში) გავიაზრე, რომ იქ კიდევ ერთი პრინციპი მუშაობს: ტროპის, მეტაფორის ლიტერალიზაცია – გადატანით ნათქვამის “გაპირდაპირება.” თანაც, რომანის მთავარი პერსონაჟი თავად წერაა, რომელსაც “ოპერის ფანტომი” განასახიერებს... მოკლედ, ასეთი მუსიკალურ-მეტაფორული ზღვა გამოვიდა... მსგავს ექსპერიმენტს ზურაბ ქარუმიძისგან ნუღარ ელოდებით, მორჩა! ეს ყოველივე ჩემი არასწორი ლიტერატურული აღზრდა-განათლების ბრალია – დონ კიხოტისა არ იყოს, მეც მავნე წიგნებმა ამირია ჭკუა-გონება: ჯონ დონი, ჯოისი, ჰაიდეგერი... დავბერდი და დავრწმუნდი, რომ ადამიანი ამბის მთხრობელი ცხოველია, ამბის მომსმენი ცხოველებით გარემოცული.
- ანუ მსოფლიო კულტურაზე ნოსტალგია დასრულდა? ჯოისივით ეგოისტი მწერალი დღეს ვერ იქნები?.. ის, რაც ლიტერატურას ქმნის, უკანა მხარეს ინაცვლებს და მთავარი მაინც ამბავი ხდება?
– თუ ლიტერატურის მომავალი გაინტერესებთ, გირჩევთ წაიკითხოთ იტალო კალვინოს შესანიშნავი სალექციო კურსი: “ექვსი სამახსოვრო შემდეგი ათასწლეულისათვის,” სადაც ყველაფერი დალაგებული აქვს: ჩემთვის ყველაზე საინტერესო ორი პრინციპია – “სიმსუბუქე” და “ენციკლოპედიურობა.” როცა მწერალი ახერხებს ამბის თხრობაში ამ ორი პრინციპის შეხამებას, ეს კარგია...
- თუკი “ღვინოქმუქი ზღვა” ერთგვარი ენობრივი იმპროვიზაცია იყო, თქვენი ბოლო წიგნი “ჯაზის ცხოვრება” უკვე იმპროვიზაციულ მუსიკას – ჯაზს ეხება. ამასთან ჩემი აზრით, ეს არის ნამდვილი ლიტერატურა ნამდვილ მუსიკაზე..
– სწორად მიანიშნეთ, „ჯაზის ცხოვრება“ უფრო ლიტერატურული ნაწარმოებია, ვიდრე ისტორიულ–მუსიკოლოგიური გამოკვლევა, ამგვარ „აკადემიზმზე“ კარგა ხანია აღარც მიფიქრია. ამ წიგნს მარცხენა ხელით ვწერდი, ანუ –– სიყვარულით. ძველ მედიცინაში მიაჩნდათ, რომ გულიდან სიყვარულის სისხლძარღვი გამოდის და მარცხენა ხელის გავლით უსახელო თითში სრულდება – იქ, სადაც საქორწინო ბეჭედს იკეთებენ...
- ისევ ლიტერატურის და სიყვარულის თემას გავაგრძელებ... ლიტერატურა და მუსიკა.. რომელი ვნება უფრო ძლიერია? ჯაზის მწერლობა და მწერლობის ჯაზი .. და საერთოდ, რა მოსდის ენას, როდესაც წერ? და როგორია მუსიკა, რომლის შექმნისა და მოსმენისას, აზროვნებ?
– ხელოვნების და, ასევე, ლიტერატურის არსი „თარგმანებითი თამაშია“ –– შინა თუ გარეგანი სამყაროს განმარტება თამაშის მეშვეობით. იმპროვიზაცია თამაშის უკიდურესი და უდახვეწილესი ფორმაა: ბახი გინდა, თელონიუს მონკი, თუ გურული კრიმანჭული... დიახ, მწერლობა ჯაზია – იგი იმპროვიზაციას და თამაშს ემყარება; მუსიკა ყველაზე სიღრმისეული სახელოვნებო შრეა... თქვენი შეკითხვაა: „რა მოსდის ენას, როდესაც წერ?“ ჰაიდეგერის უცნობილესი სენტენცია მახსენდება: „ენა ყოფიერების სახლია!“ აი, როდესაც წერ, ეს „ყოფიერების სახლი“ იქცევა „ყოფიერების ბალაგანად,“ სადაც სიტყვები კომბლებს ურახუნებენ თავში თავისივე მნიშვნელობებს და პირიქით; სადაც სემუელ ბეკეტი და რიხარდ ვაგნერი ნიუ–ორლეანურ კონტრაპუქტს უბერავენ... ხომ გახსოვთ ჰერმან ჰესეს “ტრამალის მგელი”: “დროის გარდასახვა სივრცედ, მუსიკის მეშვეობით!” წერისას მუსიკით გაჯერებული ენა ამგვარ “ალქიმიურ” თვისებებს იძენს და განსხვავებულებს ერთმანეთში გარდასახავს. ასეთი ტექსტია “ღვინომუქი ზღვა” – ამას ინტენსიური თხრობა ჰქვია, როდესაც სიუჟეტის განვითარება კი არ ხდება, არამედ სახე-სიმბოლოების დახვავება და განვითარება. ამისგან განსხვავებით, “ჯაზის ცხოვრება” ექსტენსიური, თხრობითი პროზაა – მუსიკის და მუსიკოსების ამბის გადმომცემი. თუმცა, აქაც მჭირდებოდა ინტენსიურ თხრობაზე გადასვლა – ამა თუ იმ ჯაზური კომპოზიციის მუსიკალური შინაარსი რომ განმესიტყვებინა. მუსიკალურ შინაარს თხრობით ვერ გადმოსცემ: - აქ ისეთი ხატოვანება გჭირდება, რომელიც მკითხველს ამ კომპოზიციის მსმენელად აქცევს.
- და როგორ იწერებოდა ჯაზის ცხოვრება? ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ თქვენ მთელი ცხოვრება ცხოვრობთ ჯაზით და ეს მუსიკა მკითხველზეც ისეთი გადამდებია..
– მელომანი ვარ, თანაც – ლიტერატორი, ხოლო ლიტერატურას მრავალი შთაბეჭდილების შექმნა შეუძლია; დიდია სიტყვის ძალა: ჯაზის თაობაზე კარგად და გამართულად ნათქვამმა სიტყვამ მავანს ჯაზი შეაყვარა. მე ეს მახარებს, ესე იგი წიგნი მთლად ურიგო არ გამომივიდა... როგორც ზემოთ გითხარით, „ჯაზის ცხოვრება“ იწერებოდა მარცხენა ხელით, ხოლო მარჯვენაში –– ხან სიგარეტი, ხანაც ღვინით, ჭაჭით ან ვისკით სავსე ჭიქა მეკავა... რაღა თქმა უნდა, ჯაზის შესახებ დაწერილი რამდენიმე ქრესტომათიული წიგნიც წავიკითხე (ფანქრით ხელში), ფილმებსაც ვუყურე, ხოლო მოსასმენი იმდენი ვისმინე, რომ ერთ ხანს ჯაზის გაგონებაც აღარ შემეძლო, იმ გინეკოლოგისა არ იყოს...
- ლიტერატურათმცოდნეც ხართ. ამიტომ არ შემიძლია არ გკითხოთ თანამედროვე ქართულ ლიტერატურაზე... ტენდენციებზე... იქმნება დღეს ჭეშმარიტი სიახლე? უფრო რას ხედავთ - მისი განვითარების პერსპექტივასა თუ პირიქით, ჩიხს..
– თანამედროვე ქართული ლიტერატურის სრული სურათი არ მაქვს, ამდენი არ წამიკითხავს. ზოგადად, ქართული სოციო–კულტურული კონტექსტი ტოვებს უპერსპექტივობის, ჩიხის შთაბეჭდილებას. ამ ბოლო, „პოსტ–საბჭოთა“ დროს კარგი მწერლები გამოჩნდნენ, მაგრამ, არ ვიცი, 10 წლის შემდეგ, რამდენი ქართველი წაიკითხავს და გაიგებს, ვთქვათ, აკა მორჩილაძის ტექსტს (არადა ეს კაცი გადასარევად , გასაგებ ენაზე წერს)? რამდენი ისიამოვნებს ამ ტექსტით?... აქაც ხომ ევოლუციის კანონები მოქმედებს: რაღაცა სახეობა რომ გადარჩეს, საჭიროა გარკვეული პოპულაცია, ინდივიდების რაოდენობა. თუ დღევანდელი სოციო–კულტურული კონტექსტი შენარჩუნდა, ხვალ ლიტერატურის მკითხველი, როგორც სოციალური სახეობა, ჩვენში გადაშენების საფრთხის წინაშე დადგება, რბილად რომ ვთქვათ...
- ესსეში “პოსტსაბჭოთა საქართველო და პოსტრმოდერნიზმი” წერდით “ლიტერატურის, პოეზიის ფიქციური სამყარო ონტოლოგიურად გაუტოლდა და შეერწყა რეალურს. პოლიტიკა, მითოლოგია და ესთეტიკა ისე გადაიხლართა, რომ ინდივიდუალური შემოქმედებისთვის ადგილიც აღარ დარჩა. ყოველივე ერთ რამე კოლექტიურ პერფორმანსს დაემსგავსა - ხმაურითა და მძვინვარებით აღსავსე პერფორმანსს...” ისევ ასეა? მე პირადად მეჩვენება, რომ ინდივიდუალური შემოქმედება დღესაც ცოტას სჭირდება და ჩვენი რეალობა უმეტესად სწორედ ასეთ კოლექტიურ პერფომანსებს მოითხოვს.
– პერფორმანსები 90-იან წლებში იყო: მიტინგები, დაჩოქებები, აქციები... მერე შედგა ყველაზე დიდი პერფორმანსი _ “ვარდების რევოლუცია”. ამის შემდეგ ჩვენს ყოფაში ახალი პრინციპი გაბატონდა, რომელსაც “სპინი” ეწოდება და თითქმის მთელს მსოფლიოშია მოდებული (მომდინარეობს ინგლისური სიტყვიდან შპინ – “დატრიალება”). “სპინი” რეალობის გაყალბების პროპაგანდისტული, პიარ-ტექნოლოგიური ხერხია: “სპინის” მეშვეობით რაიმე მდარე ტექსტი შეიძლება შედევრად მოაჩვენო ხალხს ისევე, როგორც პოლიტიკური მარცხი ან შეცდომა _ გამარჯვებად და წინსვლად. ასე რომ, ინდივიდუალური ხელწერა ისევ ინდივიდებისთვის იქნება გასაგები, ხოლო მასები დღესაც იგივეს ითხოვენ, რასაც ოდითგანვე _ პურს და სანახაობას.
© Weekend
ადამიანი ამბის მთხრობელი ცხოველია, ამბის მომსმენი ცხოველებით გარემოცული
თეონა დოლენჯაშვილი
- თქვენ ხართ რამდენიმე რომანის და მცირე პროზის ავტორი. მაგრამ მინდა საუბარი თქვენს 2000 წელს დაწერილი ძალიან საინტერესო რომანით დავიწყო. რომანი “ღვინომუქი ზღვა”, რომელსაც “რადიკალური ექსპერიმენტიც” კი უწოდეს. რადგან იქ თითქმის უარყოფილია ამბავი.. თავად რას იტყვით მასზე და უნდა ველოდოთ თუ არა კიდევ მსგავს “ექსპერიმენტებს” ზურაბ ქარუმიძისგან
– მთელი ცხოვრება კომპოზიტორებისა და დირიჟორების მშურდა, კომპოზიტორ-დირიჟორებისა ხომ საერთოდ... მაგრამ, მუსიკას მესამე კლასში დავანებე თავი _ იმ გამებს და სვარჯოშოებს გავექეცი _ და ჩემგან აბა რაღა კომპოზიტორი დადგებოდა... თუმცა ეს ფარული ლტოლვა მაინც ჩამრჩა და კიდევ დიდ ხანს მუშაობდა ჩემში: ლიტერატურული ტექსტის წერისას უფრო რაღაც შინაგან მელოდიას და აკორდულ წარმონაქმნებს მივდევდი, ვიდრე სიუჟეტსა და ამბის თხრობას. ასე დავწერე “ღვინომუქი ზღვა”, რომელიც უფრო “რომანი-სიმფონიაა,” “რომანი-მუსიკალური-რაფსოდიაა”... ამ რომანის გამოქვეყნების შემდეგ (ზაზა შათირიშვილთან საუბარში) გავიაზრე, რომ იქ კიდევ ერთი პრინციპი მუშაობს: ტროპის, მეტაფორის ლიტერალიზაცია – გადატანით ნათქვამის “გაპირდაპირება.” თანაც, რომანის მთავარი პერსონაჟი თავად წერაა, რომელსაც “ოპერის ფანტომი” განასახიერებს... მოკლედ, ასეთი მუსიკალურ-მეტაფორული ზღვა გამოვიდა... მსგავს ექსპერიმენტს ზურაბ ქარუმიძისგან ნუღარ ელოდებით, მორჩა! ეს ყოველივე ჩემი არასწორი ლიტერატურული აღზრდა-განათლების ბრალია – დონ კიხოტისა არ იყოს, მეც მავნე წიგნებმა ამირია ჭკუა-გონება: ჯონ დონი, ჯოისი, ჰაიდეგერი... დავბერდი და დავრწმუნდი, რომ ადამიანი ამბის მთხრობელი ცხოველია, ამბის მომსმენი ცხოველებით გარემოცული.
- ანუ მსოფლიო კულტურაზე ნოსტალგია დასრულდა? ჯოისივით ეგოისტი მწერალი დღეს ვერ იქნები?.. ის, რაც ლიტერატურას ქმნის, უკანა მხარეს ინაცვლებს და მთავარი მაინც ამბავი ხდება?
– თუ ლიტერატურის მომავალი გაინტერესებთ, გირჩევთ წაიკითხოთ იტალო კალვინოს შესანიშნავი სალექციო კურსი: “ექვსი სამახსოვრო შემდეგი ათასწლეულისათვის,” სადაც ყველაფერი დალაგებული აქვს: ჩემთვის ყველაზე საინტერესო ორი პრინციპია – “სიმსუბუქე” და “ენციკლოპედიურობა.” როცა მწერალი ახერხებს ამბის თხრობაში ამ ორი პრინციპის შეხამებას, ეს კარგია...
- თუკი “ღვინოქმუქი ზღვა” ერთგვარი ენობრივი იმპროვიზაცია იყო, თქვენი ბოლო წიგნი “ჯაზის ცხოვრება” უკვე იმპროვიზაციულ მუსიკას – ჯაზს ეხება. ამასთან ჩემი აზრით, ეს არის ნამდვილი ლიტერატურა ნამდვილ მუსიკაზე..
– სწორად მიანიშნეთ, „ჯაზის ცხოვრება“ უფრო ლიტერატურული ნაწარმოებია, ვიდრე ისტორიულ–მუსიკოლოგიური გამოკვლევა, ამგვარ „აკადემიზმზე“ კარგა ხანია აღარც მიფიქრია. ამ წიგნს მარცხენა ხელით ვწერდი, ანუ –– სიყვარულით. ძველ მედიცინაში მიაჩნდათ, რომ გულიდან სიყვარულის სისხლძარღვი გამოდის და მარცხენა ხელის გავლით უსახელო თითში სრულდება – იქ, სადაც საქორწინო ბეჭედს იკეთებენ...
- ისევ ლიტერატურის და სიყვარულის თემას გავაგრძელებ... ლიტერატურა და მუსიკა.. რომელი ვნება უფრო ძლიერია? ჯაზის მწერლობა და მწერლობის ჯაზი .. და საერთოდ, რა მოსდის ენას, როდესაც წერ? და როგორია მუსიკა, რომლის შექმნისა და მოსმენისას, აზროვნებ?
– ხელოვნების და, ასევე, ლიტერატურის არსი „თარგმანებითი თამაშია“ –– შინა თუ გარეგანი სამყაროს განმარტება თამაშის მეშვეობით. იმპროვიზაცია თამაშის უკიდურესი და უდახვეწილესი ფორმაა: ბახი გინდა, თელონიუს მონკი, თუ გურული კრიმანჭული... დიახ, მწერლობა ჯაზია – იგი იმპროვიზაციას და თამაშს ემყარება; მუსიკა ყველაზე სიღრმისეული სახელოვნებო შრეა... თქვენი შეკითხვაა: „რა მოსდის ენას, როდესაც წერ?“ ჰაიდეგერის უცნობილესი სენტენცია მახსენდება: „ენა ყოფიერების სახლია!“ აი, როდესაც წერ, ეს „ყოფიერების სახლი“ იქცევა „ყოფიერების ბალაგანად,“ სადაც სიტყვები კომბლებს ურახუნებენ თავში თავისივე მნიშვნელობებს და პირიქით; სადაც სემუელ ბეკეტი და რიხარდ ვაგნერი ნიუ–ორლეანურ კონტრაპუქტს უბერავენ... ხომ გახსოვთ ჰერმან ჰესეს “ტრამალის მგელი”: “დროის გარდასახვა სივრცედ, მუსიკის მეშვეობით!” წერისას მუსიკით გაჯერებული ენა ამგვარ “ალქიმიურ” თვისებებს იძენს და განსხვავებულებს ერთმანეთში გარდასახავს. ასეთი ტექსტია “ღვინომუქი ზღვა” – ამას ინტენსიური თხრობა ჰქვია, როდესაც სიუჟეტის განვითარება კი არ ხდება, არამედ სახე-სიმბოლოების დახვავება და განვითარება. ამისგან განსხვავებით, “ჯაზის ცხოვრება” ექსტენსიური, თხრობითი პროზაა – მუსიკის და მუსიკოსების ამბის გადმომცემი. თუმცა, აქაც მჭირდებოდა ინტენსიურ თხრობაზე გადასვლა – ამა თუ იმ ჯაზური კომპოზიციის მუსიკალური შინაარსი რომ განმესიტყვებინა. მუსიკალურ შინაარს თხრობით ვერ გადმოსცემ: - აქ ისეთი ხატოვანება გჭირდება, რომელიც მკითხველს ამ კომპოზიციის მსმენელად აქცევს.
- და როგორ იწერებოდა ჯაზის ცხოვრება? ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ თქვენ მთელი ცხოვრება ცხოვრობთ ჯაზით და ეს მუსიკა მკითხველზეც ისეთი გადამდებია..
– მელომანი ვარ, თანაც – ლიტერატორი, ხოლო ლიტერატურას მრავალი შთაბეჭდილების შექმნა შეუძლია; დიდია სიტყვის ძალა: ჯაზის თაობაზე კარგად და გამართულად ნათქვამმა სიტყვამ მავანს ჯაზი შეაყვარა. მე ეს მახარებს, ესე იგი წიგნი მთლად ურიგო არ გამომივიდა... როგორც ზემოთ გითხარით, „ჯაზის ცხოვრება“ იწერებოდა მარცხენა ხელით, ხოლო მარჯვენაში –– ხან სიგარეტი, ხანაც ღვინით, ჭაჭით ან ვისკით სავსე ჭიქა მეკავა... რაღა თქმა უნდა, ჯაზის შესახებ დაწერილი რამდენიმე ქრესტომათიული წიგნიც წავიკითხე (ფანქრით ხელში), ფილმებსაც ვუყურე, ხოლო მოსასმენი იმდენი ვისმინე, რომ ერთ ხანს ჯაზის გაგონებაც აღარ შემეძლო, იმ გინეკოლოგისა არ იყოს...
- ლიტერატურათმცოდნეც ხართ. ამიტომ არ შემიძლია არ გკითხოთ თანამედროვე ქართულ ლიტერატურაზე... ტენდენციებზე... იქმნება დღეს ჭეშმარიტი სიახლე? უფრო რას ხედავთ - მისი განვითარების პერსპექტივასა თუ პირიქით, ჩიხს..
– თანამედროვე ქართული ლიტერატურის სრული სურათი არ მაქვს, ამდენი არ წამიკითხავს. ზოგადად, ქართული სოციო–კულტურული კონტექსტი ტოვებს უპერსპექტივობის, ჩიხის შთაბეჭდილებას. ამ ბოლო, „პოსტ–საბჭოთა“ დროს კარგი მწერლები გამოჩნდნენ, მაგრამ, არ ვიცი, 10 წლის შემდეგ, რამდენი ქართველი წაიკითხავს და გაიგებს, ვთქვათ, აკა მორჩილაძის ტექსტს (არადა ეს კაცი გადასარევად , გასაგებ ენაზე წერს)? რამდენი ისიამოვნებს ამ ტექსტით?... აქაც ხომ ევოლუციის კანონები მოქმედებს: რაღაცა სახეობა რომ გადარჩეს, საჭიროა გარკვეული პოპულაცია, ინდივიდების რაოდენობა. თუ დღევანდელი სოციო–კულტურული კონტექსტი შენარჩუნდა, ხვალ ლიტერატურის მკითხველი, როგორც სოციალური სახეობა, ჩვენში გადაშენების საფრთხის წინაშე დადგება, რბილად რომ ვთქვათ...
- ესსეში “პოსტსაბჭოთა საქართველო და პოსტრმოდერნიზმი” წერდით “ლიტერატურის, პოეზიის ფიქციური სამყარო ონტოლოგიურად გაუტოლდა და შეერწყა რეალურს. პოლიტიკა, მითოლოგია და ესთეტიკა ისე გადაიხლართა, რომ ინდივიდუალური შემოქმედებისთვის ადგილიც აღარ დარჩა. ყოველივე ერთ რამე კოლექტიურ პერფორმანსს დაემსგავსა - ხმაურითა და მძვინვარებით აღსავსე პერფორმანსს...” ისევ ასეა? მე პირადად მეჩვენება, რომ ინდივიდუალური შემოქმედება დღესაც ცოტას სჭირდება და ჩვენი რეალობა უმეტესად სწორედ ასეთ კოლექტიურ პერფომანსებს მოითხოვს.
– პერფორმანსები 90-იან წლებში იყო: მიტინგები, დაჩოქებები, აქციები... მერე შედგა ყველაზე დიდი პერფორმანსი _ “ვარდების რევოლუცია”. ამის შემდეგ ჩვენს ყოფაში ახალი პრინციპი გაბატონდა, რომელსაც “სპინი” ეწოდება და თითქმის მთელს მსოფლიოშია მოდებული (მომდინარეობს ინგლისური სიტყვიდან შპინ – “დატრიალება”). “სპინი” რეალობის გაყალბების პროპაგანდისტული, პიარ-ტექნოლოგიური ხერხია: “სპინის” მეშვეობით რაიმე მდარე ტექსტი შეიძლება შედევრად მოაჩვენო ხალხს ისევე, როგორც პოლიტიკური მარცხი ან შეცდომა _ გამარჯვებად და წინსვლად. ასე რომ, ინდივიდუალური ხელწერა ისევ ინდივიდებისთვის იქნება გასაგები, ხოლო მასები დღესაც იგივეს ითხოვენ, რასაც ოდითგანვე _ პურს და სანახაობას.
© Weekend
.jpg)
No comments:
Post a Comment