Monday, March 15, 2010

ეკა ქევანიშვილი - ლექსები


უთხარით ნათლიებს

რომლებიც რა ხანია გადადგნენ ბანკის მმართველობიდან
და ქარხნის დირექტორობიდან
და „მაგარი ბიჭობიდან“
და „ჩვენი დროის ლამაზმანობიდან“
ოჯახის მეგობრობიდან
და საერთოდაც მოკვდნენ:
დღეს უთხარით ნათლიებს,
რატომ ერთხელ არ გადაგსახეს ჯვარი ზურგიდან.
რატომ გიტენიდნენ დიდ ფულს პატარა ხელებში,
რატომ არასოდეს გისმენდნენ - სკამზე მათთვის ამძვრალები
საგანგებოდ დაზეპირებულ ლექსებს როცა აგუგუნებდით.
წონიდნენ ოქროს - ვინ უფრო მძიმეს მოიტანდა ბორდოსფერი ხავერდის
ყუთით.
ჩამოიხსენით ეგ ჯვარედინი ორი ჯოხი,
როცა მიხვდით, სიაში მერვე ან მეთოთხმეტე ადგილი გერგოთ.
სითბომ რიგში ვერ გამოაღწია.
დღემდე ნათლულებს ამ მიზეზით ეყინებათ ხელისგულები -
ეს ნათლიების ხელჩასაჭიდი ადგილია. ცარიელი.
მათ კი ერევათ სახელები, ერევათ:
სავალდებულო მოკითხვის დღეს გადააცილეს თუ მოასწრებენ,
სერიული სათამაშო ხელქვეითებს შეაფუთინონ და გამოგიგზავნონ.
რა დააშავეს,
მიმზიდველი მათი ფული, მდგომარეობა, ქვეშაგების საფირმო მარკა,
აარჩიეს ჩვენმა მშობლებმა.
ისინი კი, ათასი ბავშვის ნათლიების სტატუსს დათანხმდნენ.
იქნებ შეგვეძლო გვეთქვა უარი, ჯერ კიდევ მაშინ,
როცა ტაძარში მოულოდნელად დაიწუნეს წყლის ტემპერატურა.
ლაპარაკი რომ შეგვძლებოდა და უხერხულად გამოგვეხატა:
მათი ხელები უფრო ცივია, ვიდრე ზამთარი ჩრდილოეთში,
დედამიწაზე.

მათთვის, ვინც მარტოა

არაფერია უჩვეულო
მეგობარი თუ ჭაღს ამაგრებს. ხოლო მეორე,
ზაფხულია და, ჩაციებულ საზამთროს კვეთავს.
დიდი ოჯახი ეზოშია გამოფენილი, საქანელის თოკებს კვანძავენ.
აივანზე გადმოფენილ ჭრელ პლედებთან - უცხო ქალი, ხელში საბერტყით,
ჩავლას გაცლის, ორი წუთიც და უჩინარდები.
ვინც გიყვარდა, ეს წუთია გააგზავნე დასასვენებლად.
თითქოს პლანეტას დააჯდა კოპი,
ისე დგახარ და ვერ გაგიგია, რა საქმე გაქვს, რომელ ქუჩას უნდა დაადგე ამ ერთ
საათში.
შენ - ამ ქუჩებს აღარ სჭირდები.
ერთადერთი,რაც ადგილზე დგას,
არასდროს იცვლის მიმართულებას,
შენი სახლია.
ყველა აქ არის. ამ ოთახში. სხვათაშორის ნათესაობა.
დედა. დეიდა.მამა, მამიდა.
ათი წლის მკვდარმაც შემოიხედა.
მოდი, შემოდი - სულერთიად ეპატიჟები,
უარობს, ვერა: მონატრების თერაპია - შემოხედვა და გაქცევაა,
თორემ თუ დარჩა,
მოჩვენებებით გამოტენილ სახლში ცალ ფეხზე დგომა მოუწევს.
ყველა აქ არის,
საწოლებზე, ტახტზე, სკამებზე, სავარძლებში გადაწოლილი, მიწოლილი,
მოფენილი იატაკზე, ჭერზე, კედლებზე.
ვინც ერთხელ მაინც დაინტერესდა:
რატომ არ გძინავს?
მალე მოხვალ?
არ გათხოვილხარ?
შვილს თუ აჩენ?
სამსახურში რა ამბებია?
შენი კაცია?
ნუთუ ხელფასი არ მოგიმატეს?
ფულს ვერ მასესხებ?

შენ კი - მაჯები მიტოვებული მკვდრებივით
მიგიყრია ჯიბის კუთხეში.
მზესუმზირის მარცვლებსა თუ მოიისფრო ცხვირსახოცს შორის.
ოთახებში ზიგზაგებით გადანაცვლება.
ფეხის წვერებით ჩაკვეხება შემოჩვეული სულების და სულიერების
გამოფენაზე - თითქოს არც ხარ. თითქოს დასრულდი. თითქოს დადნი.
გამოილიე.
სასაცილო ყვითელი აბი გიწვავს სასას. ამ ხმაურშიც,
აყალმაყალში - ყველაა და არავინაა.
ყურებში ფეთქავს დიდი სიჩუმე.


ლოდინის წესი

შაბათი ჩემი უწყლო დღეა. აწეწილი - ქვიშის ქარებით. ვიღვიძებ და უკვე ვიცი,
დღეს ჩემი საქმე
ფეხაკრეფით სახლიდან გასვლა და ძველი პალტოს წაღებაა მთავარ ქუჩაზე.
მშვიდად ვაფენ და მოკეცილი ვაკვირდები ფეხსაცმელების მონაცვლეობას.
ეს, ლოდინის ჩვეულებაა. ჩემი. ასეთი.
როცა საქვეყნოდ წევხარ და დუმხარ.
სხვადასხვა ფორმის, ზომის ქუსლები მახაზავენ ტანზე დღის გეგმას,
ვინ სად დადგება. სად გაიხდის. სად მოისვრიან.
მათი ცხოვრების ნაგლეჯებით თვალის ახვევაც მოლოდინის ძველთაძველი
წესია, ჩემი.
ასე უფრო ადვილია, მათ გაუგო, რა მიზეზით იგვიანებენ.
მიხვდე,
არმოსვლის ერთი საათი მათთვის - მოკლე მონაკვეთია,
ლანჩზე გასვლის,
შუადღის ძილის,
თუ საუკუნე, რომელში დგომით ისე დაბერდი,
აღარ ელი, უცებ ვინმე დაიხრება, სახვევს მოგხსნის და ამოგიცნობს.
მთელი კვირა მოვდივარ და ვიხდი და ვტოვებ, რაც გამაჩნია.
შაბათს ვმათხოვრობ.
ლოდინის წესი.
ძველი პალტო.
თქვენ ახლახანს გადამიარეთ.


დაღლა რომ არა

განსხვავებული აღქმა რომ არა ამ სიყვარულის,
ახლადგათხრილი გზით დაბრუნება
ტყისკენ - ქოხში, ქვების ხახუნით ცეცხლი რომ გაჩნდა,
რასაც ვდარაჯობთ,
ავახვევდი ყველა ბილიკს და ასე ვივლიდი
დაგრაგნილი დღეებით ხელში.
ხელჩაქნეული პროფესორივით,
წამალი რომ გამოიგონა.
ვისიც არ სჯერათ.
ჩვენი ხშირი დაღლა რომ არა წყალზე ტივტივით,
მიმბაძველების გასწრების ჟინი,
ამ სიყვარულს ნაცრის საჩხრეკ ჯოხს
ვეღარაფრით გამოართმევდი.
მივეყრდნობოდით სითბოში და სიჩუმეში,
თუმც კი ზურგებით,
და ერთმანეთის სიბერეში უხილავად შევაბიჯებდით,
მთვლემარენი, მდორე მდინარეს გაყოლილები.
არაფერი საინტერესო.
ამიტომაც,
ეს დაცხრილული სიყვარული
ხან თოჯინააა, თივით მუცელგამოტენილი,
ძველი და უშნოც,
არშიებიან დედოფალაში მაინც რომ ვერ ცვლი.
ხან მკვდარი ლეკვი, დასამარხად რომ ვერ იმეტებ.
იმხელაა და იმდენნაირი,
ხანდახან ვერ ცნობ, როცა გეხება.
და თუ თავიდან გეწყება თრთოლა,
ეს ნიშნავს, რომ
მას სულ ცოტა ხნით ეძინა და
ახლა იღვიძებს.

ჩემი მკვდრის

სულ მინდოდა შენთვის მეკითხა:
მარტო ხარ თუ ვინმე ჩვენიანს გადაეყარე.
მარმარილოდან გამოღწევა თუ შეგიძლია?
მართალია, რომ მანდ სულ ქარია?
სულ მინდოდა,
შემოდგომით შემომევლო,
ჩამემუხლა ბორცვთან წუთებით
და გულის მხარეს ყური მომედო -
იქნებ ფეთქვას ისევ განაგრძობს.
მინდოდა და ხალხს ვერაფრით შევაგნებინე,
შენთვის ჯიბეში ის წითელი, კუბოკრული ცხვირსახოცი არ ჩაეტენათ.
ნურც ფეხსაცმელებს გიპრიალებდნენ.
იმ საღამოს მოვკარი თვალი,
შენს ოთახში, საწოლის ქვეშ ეყარა თეთრი ესპადრელები.
ქამარი კი,
წელიდან რომ არ შეგიხსნია, ობოლს აჩუქეს,
თითქოს აკლდა შევიწროება.
შენ ჩაგაცვეს სულ შავები,
ნიკაპთან სისხლი მოგწმინდეს და როგორც წესია,
მსუბუქი გრიმი. გაგაყოლეს.
ჩემი ნება რომ ყოფილიყო,
დაგმარხავდი აჩეჩილი თმით და ჯინსებით.
ამიტომაც მჯერა დღემდე:
ის, ვინც აწიეს და ატარეს, ბოლოს კი დაფლეს,
უცებ გაზრდილი ვიღაც კაცია.
ის, ვინც მომიკლეს - პატარა ბიჭი.
ზაფხულის სამ თვეს ძველებურად ჩვენთან ატარებს.


© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

1 comment:

Kate said...

აუ რა მაგრებია.




"Word Verification" მოაშორეთ რა.