Thursday, November 26, 2009

გიორგი კეკელიძე – ლექსები


მოკვდავთა წიგნი

მოგვლია უხვმა მოსავალმა...
მე გეუბნები, რომ რაც მოვიმკეთ,
ვიმყოფინოთ და საღამომდე წავიღოთ სახლში,
თორემ მიწა მზით დაპურდება
და ღამის ბეღლებს მხოლოდ
კუტი და ახალი მთვარე დარჩება –
უკბილო ობლის მოტოვებულ ძველი კვერივით.
წამო, კალიებს დავუტოვოთ ეს მოსავალი,
თორემ მოგვლია
და
ჩვენს ბზეს მალე სხვა მინდვრებში გაფანტავს ქარი
და
ჩვენ საოცრად გავმრავლდებით
და
ჩვენი მოდგმა –
უნაპირო მწვანე ყანები
გადაივიწყებს ჩვენს სახელებს,
როცა მეოთხე ან მეხუთე წელი დადგება.
შენ მეუბნები,
რომ ჯერ ადრეა,
თუმცა დაღლა შენაც იგრძენი
და გეშინია შინ მამასთან ორი ძნით მისვლა.
მე კი კვლავ ვამბობ –
მოგვლია უხვმა მოსავალმა,
შინ წავიდეთ –
შევიბათ ქვები,
ზღვაში შევცუროთ,
ზღვაში ღამით ქარი იქნება.

ცრუ ოდები

წარსულის ეპისტოლე

ჩამოცხა ჩემთან.
სისხლმა დაიკლო.
მოგონებების დამზრალ ქვებზე ასხმარტალდნენ ოქროს თევზები.
როცა ვიფიქრე, რომ ვერასდროს ვერ დავიჭერდი,
გავყიდე ბადე და მზის თეთრი ქუდი ვიყიდე,
ვზივარ თვალებთან ზურგშექცევით
და მდინარეში ახლა შურის ცარიელი ძუაღა მიდევს.

მზის და სიკვდილის ეპისტოლე

მოურჩენელ სნეულთათვის

გამიცვდა შენი ნაჩუქარი ალმასის მთვარე.
მალე დავღამდი.
ხელის ცეცებით მოყვებიან კედლებს სიზმრები,
წამწამის ხიდით გადადიან ძილის უფსკრულებს,
სხვის ნათელ ძილში სამეძავოდ იპარებიან.
მე ხომ დავღამდი
და დარდად ვბორგავ.
მხოლოდ შენ შემრჩი სასთუმალთან,
ლოდინის სკამზე ზიხარ მოწყენით,
როგორც ყოველთვის, ამ სკამს ცალი ფეხი მოკლე აქვს,
წყნარად ირწევი,
თვლას ივიწყებ –
ათას წელს გაწვდა ჩემი ღამის ცივი საბანი.
ახლა შორიდან გახსენებ ამბავს –
ერთხელაც უცებ დაინახე,
რომ უცხო სხივი შეეპარა ჩემი სხეულის ბნელ სანახებს,
სხეულმა ბორგვა დაივიწყა და მშვიდი გახდა,
შენ გაოცდი და გვიან მიხვდი –
აჰა, საშველი დადგომია ამხელა ღამეს
და სიხარულის ჟამიც დადგა –
შემოეგებე ყვავილებით ნანატრ ალიონს –
ჩემი თვალების ნისლიანი გორაკებიდან ცხრათვალა სული ამოდიოდა.

აღმსარებლის ეპისტოლე

ცრუ ვარ მე.
მე მოგატყუე დედაჩემო, როცა დავიბადე
და ყველა მართალ იმედს ახლა ერთად გიცრუებ.
მე მოგატყუე ჩემო ცოლო,
ძმებთან საუზმისას ზღაპრად მოგიტყუე
და შენც მოგატყუე ლამაზო სამშობლოო,
ძმებთან სადილისას სიკვდილი გიმღერე.
მე თქვენ მოგატყუეთ მზეო და მთვარეო,
ღრუბლის ღობეს ამოვეფარე,
ვარსკვლავების ხმიადს გაწვდიდით,
როცა გაძეხით და დაიძინეთ,
შემოვედი და თქვენს ეზოში დავთესე ღამე.
მე თქვენ მოგატყუეთ მზეო და მთვარეო,
ისევე, როგორც სევდა გავიტყუე
და ლექსი მოვიტყუე –
ლექსი არის ჩემი უდიდესი ტყუილი.
და თქვენც გატყუებდით სიყრმის ოცნებანო,
უსაშველოდ გატყუებდით,
მაგრამ მხოლოდ თქვენ იცით,
რომ ვახშმობისას,
როცა სიმართლე მომშივდება,
როცა შიმშილი გახდება გაუსაძლისი,
მე მართლა გავთლი პატარა ნავს,
მართლა შევაცურებ ქარიშხლიან ზღვაში,
ჩავწვები შიგ
და თვალს მოვატყუებ.

თოვლის თეორემა

ანუ ჭაღარის დაბადების შესახებ

მე ვიჯექი
და
ვჭვრეტდი ფანჯრიდან,
როგორ დნებოდა თოვლი..
უშენოდ ვჭვრეტდი,
ანუ მარტო...
ვჭვრეტდი,
როგორ
გალღვა ჯერ ხეებზე
და
სახურავებზე მერე...
მერე დავინახე,
რომ გარდაცვლილი თოვლი მიწად იქცა კაცივით,
მარტოობა კი სულაც არ გახლავთ ძნელი,
უბრალოდ კარი ჩავიკეტე და ცოტა თოვლი დავუმალე
მზეს.

მრუდე ოდები

დალაი დალის


ქართულ პაბებში საკითხავი ბალადა
. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .
..მიწა თავისას მითხოვს” და სხვა
ზღაპრებისა და მითების მიხედვით


დედის მუცელში გამხელისას,
დაბადებამდე დავემდურე სიმშვიდეს ალბათ,
თოთხმეტი წლის ვარ,
უკვე ასჯერ გავტეხე მარხვა,
კოკაც გრძნეული დედაბრისა
და ყველა ჩემი მეზობელი ქალის სიწმინდე.
დედა არ მახსოვს,
მამაჩემი მონადირეა.
წვიმამ წაშალა ნაფეხური ათასი დევის,
გზას ახლა ჩემი დავაძალე ნაფეხურები –
ეს ტყე ჩემია,
ეს სოფელი
და მთის ღობეზე გზააბნეული ფრინველივით შემჯდარი ნისლი
ჩემი ყივილის ავარდნისას უეცრად ფრთხება.
დედა არ მახსოვს,
მამაჩემი მონადირეა,
მამაჩემი დაბერდა უკვე,
მე კი აბგა
და უამრავი ცოდვა მკიდია
და ხელში პაპის შვილდ-ისარი
და უღრან ტყეში
მხოლოდ ნადირთა უძლეველი ქალღმერთი დარჩა.
როცა ვიპოვი,
ის მოხუცი იქნება რახან –
დალალთა ნაცვლად ეფინება წიფლის ფესვები
და მკერდის ნაცვლად თექვსმეტი დღის საავდრო მთვარე –
მე შევიცოდებ.
ის მოვა და ცოცხლად ჩამყლაპავს.
ის მოვა და ფეხმძიმე წავა –
ნუ გეგონებათ, რომ აბგაში დანა არ მედო –
თუკი შიგნიდან არ გავაპე ბნელი მუცელი,
თუ იქვე დავრჩი და მზის ფერი აღარ ვიხილე –
მე ხომ შობამდე დამდურებულ სიმშვიდეს ვნახავ,
თოთხმეტი წლის წინ დამდურებულ სიმშვიდეს ვნახავ,
გავუღიმებ და სამუდამოდ შევურიგდები.

დალაი მდინარეს

ჩვენი ნავები რა ხანია ქარმა წაიღო...
ჩვენ ქარის ლამაზ ნაპირზე ვცხოვრობთ
და ვისვრით დღეებს – ძირმორღვეულ უშნო ბადეებს
და მაძღარ თევზებს თვალს ვაყოლებთ
და გულს ვაყოლებთ
ღამეებისას ამ ბადეთა ამაო კემსვას
და ახლოს მშვიდი ქარი ჩაგვიდის
და დრო ჩაგვიდის
და ოდესმე დაშრება ქარი,
სუდარასავით შემოვიხვევთ უშნო ბადეებს,
მოულოდნელად ამოკემსილ უშნო ბადეებს
და ღმერთებს,
ნამდვილ მებადურებს წავყვებით სახლში.

ბუკოლიკის შესახებ

,,პროფესორმა მანჟმანშმა ირგვლივ
სწორხაზოვანი მზერა მოავლო”
ბორის ვიანი


რა უნდა გაზაფხულზე –
გვიანზე –
ჩალას...
ქარი დაბერავს, მკვდრის წვერივით წამოათრთოლებს...
...დიდება ღმერთებს!
ჩალის ფასი გახდა სიკვდილი...
ხიდი, რომელიც შენამდეა,
წამწამის ხიდი...
თვალდახუჭულმა გავიარო
მესურვის ალ
და
შენი თავი.
...მდინარეები, რა თქმა უნდა, ხიდის ქვეშ მიდიან.
მდინარეები, რა თქმა უნდა, აღმა მიდიან.
რა თქმა უნდა, მდინარეები ჩაედინებიან ცაში...
ეს მათი წესია
და ჩემი წესი
შუა ხიდიდან გადავარდნა.
ყველაფერი ისეა, როგორც უწინ იყო,
მაგრამ მე და შენ აღარ გვახსოვს
ანუ როგორც არასოდეს არ ყოფილა ალ...
ალ...
მოერიდე ავი ღრუბლის გარდაცვლილ ცრემლებს.
ეს ცრემლები აქაც ცვივა,
აქაც ყალბია
და
მე მიკვირს,
რა უნდა ამ თოვლს გაზაფხულზე,
ანაც ამ ჩალას...
დაბერავს ქარი,
მკვდრის წვერივით წამოათრთოლებს...

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

No comments: