შოთა იათაშვილი – ლექსები

ვაკური ჭლექი

მასპინძელს ყელზე მარგალიტი უკეთია და
განუწყვეტლივ ახველებს,
კედლებზე თაბაშირის ანგელოზები კიდია,
ზიხარ და ტკბილეულს მიირთმევ.
უკვე იმდენი შესანსლე,
გგონია, რომ
ფესვი გაიდგი ამ გაპრანჭულ სახლში,
სადაც ერთხელ რატომღაც და
სამუდამოდ დაგპატიჟეს.
ჰაეროვანი, ინტელექტუალი მასპინძელი
მარგალიტის ყელსაბამით
მდიდრულად გაწყობილ სახლში მიმოდის და ახველებს,
ჭირხლი ფანჯარაზე გახსენებს,
თუ როგორი ტანჯვით მოისწრაფვოდი
გაყინული გარუბნებიდან
მისი თბილი ბუდუარისკენ –
ავტობუსის, სამარშრუტო ტაქსისა თუ
მეტროს გამოცვლით, –
მარგალიტის ყელსაბამიანი მასპინძელი კი
კვლავაც ახველებს და ფიჭას წუწნის,
"ფიჭა ძალიან, ძალიან მიყვარს" –
გეუბნება, შუქს აქრობს და მაშხალებს ანთებს –
ერთს შენ გაწვდის,
მეორეს ხელში თავად იჭერს, –
ის უცნაურია,
მარგალიტის ყელსაბამი უკეთია,
ხშირად ახველებს,
მოციგურავესავით დასრიალებს
თავის გალაკულ იატაკზე,
ზოგჯერ ჰაერშიც შეხტება ხოლმე და დაბზრიალდება –
მაშხალები ამ დროს მგზნებარე ნაპერწკლებს ყრიან,
მონუსხული უყურებ მის ჯადოქრულ ცეკვას,
ის შუქს ანთებს,
ცოცხს და აქანდაზს იღებს ხელში და
ბალანჩინური მოძრაობებით
მონდომებით ხვეტავს ბინას,
რათა ახალი სტუმარი მიიღოს და დაიტოვოს,
სადღაც რადიოს სულ სხვადასხვა FM-ები
ვაკურ შელოცვებს ბუტბუტებენ,
ის კი ახველებს
ყელზე შებმული მარგალიტებით,
მომაკვდავია (როგორც ყველა ჭლექიანი)
და უკვდავია...

ევრიდიკე

დიანა ანფიმიადის და
ქეთი თუთბერიძეს

ვინ ვის სად სდია,
კუდში ვინ ვის მიჰყვებოდა,
ვინ ჩაეშვა მიწის ქვეშ
ან ვინ რას მღეროდა –
ან სად გაჩერდა,
სად გაშეშდა,
ნარნარი ხმა სად ჩაიწყვიტა –
აღარაფერი მახსოვს ზუსტად,
ამერია დავთრები და
ამემღვრა ტვინი –
ვიღაც მიყვარდა,
ჰო, იყო რომ ვიღაც მიყვარდა
და ვიღაცას თითქოს ვუყვარდი,
სიბნელეში ერთიმეორეს
დინჯი ნაბიჯით დავდევდით და
ვთამაშობდით გაშეშობანას...
სრული წკვარამი ჩვენთვის ხანდახან ინტიმი იყო,
მერე აღარ,
მერე ისევ,
და ისევ აღარ...
„ამო ზემოთ!“ – დავძახოდით,
კარგად მახსოვს,
ერთიმეორეს...
და მე ვიყავი მასზე უფრო ჯიუტი და
იგი იყო ჩემზე უფრო აუტანელი...
ხან მე სიმებს ჩამოვკრავდი ჩემს თლილ თითებს
და ხანაც ის აჟღერებდა ქნარს ახალ ხმაზე...
რამ დაგვათრო,
ნეტა ასე რამ დაგვათრო,
რომ აღარ გვახსოვს,
სად წავედით,
ვინ ვის სდევდა,
ვინ გაჩერდა,
ვინ რას მღეროდა...
...................................
ევრიდიკე ვარ,
გაყინული ვდგავარ და ვფიქრობ:
მთელი ცხოვრება ქნარზე ვუკრავდი
და ვმღეროდი მატკბობელა ხმით,
სანამ სისხლი უსაშველოდ არ ამიჩქროლდა
და ერთ ჭაბუკს მოუსავლეთში არ გავეკიდე...
პირმშვენიერი ეს ჭაბუკი კი
ხან ჰაეროვან კოცნებს გზავნიდა,
ხან იქედნურად იღიმოდა,
ხან ჩერდებოდა,
ხან გარბოდა ან
უკან მომდევდა...
………………………………………………….......................................
ბნელა, თითთან თვალს ვერ მიიტან
და ვერც თვალს თითთან,
ვდგავარ და ვფიქრობ,
ის სად არის –
მაღლა, მზის ქვეშ,
კიდევ უფრო დაბლა, სულმთლად ყიამეთში თუ
აქვე, ჩემს გვერდით...
........................................
ბნელა და ვმღერი...
........................................
და შორიდან მელოდია მესმის ნაცნობი...


ავტობიოგრაფია

იყო დრო,
ის ფიქრობდა ასე:

გაუგებარია – ღმერთი
გასაგებია – კუბიკი
ზუსტია – პარალელეპიპედი
ძნელია – სახლი
სახლშია – კუბიკი
კუბიკშია – ღმერთი
ღმერთშია – გასაგები და ა.აშ.

მერე იყო დრო,
როცა თხზავდა ასეთ კუპლეტებს:

გამოვდიოდი გარეთ,
ამოდიოდა მზე,
მიღებდნენ ლუდის ბარებს,
ასფალტს უგებდნენ გზებს.

შემდეგ ასე დაიწყო წერა:

მე შენ მიყვარხარ,
ისე, როგორც სულ არავის დედამიწაზე...
მე შენ მიყვარხარ,
და ყოველ დილით ველოდები,
როდის ამოვა მზე, ჩემი სახლის
მძიმე კარი როდის, როდის გაიღება
და ღმერთო, როდის
დავიძვრები შენი გულისკენ...

ეს დროც გავიდა,
და დაჯღაბნა:

ამის კარგიც,
ფუ, ამის კარგიც!..

იყო მომენტი, გაიფიქრა:

რა არის ნეტა
ეს კარგადყოფნა ან ცუდადყოფნა...

ხოლო მერე:

ქარი ხან ჰქრის და ხან არა ჰქრის,
ფოთლები კი სულ მიჰქრიან თურმე ქარდაქარ..

აი, ბოლოს კი
მწოლიარემ ლოგინში, თავის
მწვანე კედლებს შეხედა და გაახსენდა:

პარალელეპიპედი,
კუბიკი,
სახლი,
ცხოვრება,
ღმერთი... – მარტივია, რთულია, ზუსტი...


მტვრის რადიუსი

მტვრის რადიუსს ვანგარიშობდი:
15 308 წიგნი
გავამრავლე 718 პურის ნამცეცზე.
გამოვაკელი ჩემს ეზოში ჩამოცვენილი
წითელ-ყვითელ-მწვანე ფოთლები
და გავყავი გაფუჭებული ონკანიდან
ერთი საათის განმავლობაში
გამოჟონილი წვეთების რიცხვზე.
ჩემი შუბლის 2 ნაოჭი
ჩემი კანის 100 უჯრედს სჯობდა,
და მე, ბრძენი,
მტვრის რადიუსს ვანგარიშობდი:
15 308 წიგნს
ვამრავლებდი 718 პურის ნამცეცზე.


ნუკრიანის ტეტრაპტიქი

ნაირა გელაშვილს

1.
მიწას ჩაჰყურებდე.
ფოთლებს გაჰყურებდე.
ზეცას აჰყურებდე.
გიხაროდეს.

2.
ზეცას აჰყურებდე.
ფოთლებს გაჰყურებდე.
მიწას ჩაჰყურებდე.
ნაღვლობდე.

3.
მიწას ჩაჰყურებდე.
ზეცას აჰყურებდე.
ფოთლებს გაჰყურებდე.
თვლემდე...

4.
მიწას,
ფოთლებს,
ზეცას უყურებდე,
ფურცელს დაჰყურებდე,
ცხოვრობდე, წერდე...


ბაბუაწვერა, მე, ნიავი და უფალი

1.
ბაბუაწვერა.

2.
მე.

3.
ნიავი ქრის.

4.
უფალო შეგვიწყალე.


სამი კითხვა

რა მინდა?-ს მერე
აქ რა მინდა? –
მოდის შეკითხვა,
რასაც მოჰყვება
იქ რა მინდა? –
გაურკვეველი...

პარტიტურა

გული იგი – ხან შავი ხვრელი,
ხანაც კიდევ ორკესტრის ორმო –
ორივეგან ბნელა, მაგრამ
შავი ხვრელის მძიმე წყვდიადის უკუპირია
ორკესტრის ორმოს მსუბუქი მრუმე:
სულ რომ არ ელი, სწორედ მაშინ
საკუთარი უცნაური ინსტრუმენტების
აწყობას იწყებენ შიგ ჩამსხდარი
შენი ნაცნობ-მეგობრები, ნათესავები...
შენი პირადი, ზეციური ფოსტალიონი კი მათკენ მირბის
თავგადაკლული,
ნაკვერჩხლებივით შუქნიშნებთანაც კი არ ჩერდება,
რათა გულის ნაინფარქტალი პარკუჭიდან –
ორკესტრის ორმოს კბოდედან დროზე ისკუპოს დაბლა
და ნოტები მოკრძალებით დაურიგოს
ლეგენდარულ მუსიკოსებს შენი ცხოვრების –
ერთის ნოტებში ჭიქის ჭახუნის საოცარი მელოდიაა,
მეორისაში – კალმის წრიპინის,
მესამისაში – ბავშვის ღნავილის...
გულს აყურადებ და იწყება უვერტიურაც.
გულს აყურადებ და გულს გეშვება.
შენი პირადი, ზეციური ფოსტალიონი
კი გულის ორმოდან ამობობღდა
და დირიჟორს ხელში აჩეჩებს პარტიტურას –
ასტრონომიის სახელმძღვანელოს –
რომელშიაც წერია, რომ
შენი გული – შავი ხვრელია.

ფანქარი ცაში
კონვენციური

წვერწათლილი ჩემი ფანქრის
მოძრაობა ცაში ნელი
ხან ნაზია, ხან ლამაზი,
ხანაც კიდევ საშინელი.

ყველა ჩიტი იქ თავს იხრჩობს
ან-ბან-განით, განა ბაწრით,
და პოეტის ნაკვალევს ჰგავს
თვითმფრინავის განაკაწრი.

მოედება ფანქრის წვეტი
მზეს ან მთვარეს, როგორც მერანს,
წეროს, ჯღაბნოს როგორც უნდა,
მიწაზე ვარ, მერე მე რა...

ღრუბლის ქულა საშლელივით
უკან დასდევს ამცდარ ფრაზებს,
თუ დაბნელდა, გაგრძელდება
ლექსის წერა მთვარის ბრაზე.

ჩემი ფანქრის მოძრაობა
დაბლა სწრაფი, მაღლა ნელი,
ყველაფერზე ლაპარაკობს
ცისარტყელის საქანელით.

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“