Saturday, November 21, 2009

მარკ ვილარი - უკანმოუხედავად


დომინიკმა კიბე ჩაირბინა, ქუჩაში გავიდა და მიწაყრილთან, ზედ ქალაქის საზღვართან, ლამპიონების შუქზე დაინახა, როგორ აბამდა ჭყეტელა ტანსაცმელში გამოწყობილი ვიღაც არაბი პაბლოს. ცოტაც და ორთავენი "კლიოსკენ" შეუყვნენ. დომინიკმა თავი გვერდზე მიაბრუნა. თორმეტი წლისას, წაბლისფერი თმა და ჩამუქებული თვალები ჰქონდა. სახლში ორასი ფრანკი თუ არ მიიტანა, ღამის თევა ზღურბლთან მოუწევს. ორი დღეა პირში ნამცეცი არ ჩასვლია და კუჭის წვას ვერაფრით შველის. უცებ, ანდრე-მალროს კორპუსთან უბნის კოხტაპრუწას დაადგა თვალი და ტრაკის ნელი რწევით თმაშეთხელებულ ბერბიჭასკენ გაემართა.
-ასი ფრანკი და... მოგწუწნი.
კაცმა ალმაცერად გამოხედა; შუბლზე ოფლმა დაასხა.
-სულ ეს არის?
- მეტი თუ გინდა, სამასი დაღაჭე.
-მაგარი ვინმე ხარ, ჯიგარო; ნუ ინაზები, ახლოს მოდი...
ბიჭმა ზიზღს სძლია და ფერმიხდილი ჰომოსექსუალისტს მიუახლოვდა, ის კი ისევ თავისაზე იდგა:
-ასი ფრანკი გაწყობს?
-კარგი, მოსულა...

ომარი, დომინიკის მამა, სააბაზანოდან გამოვიდა. ხელში ნემსი ეკავა, საწოლზე გაიშხლართა და თვალი კედელზე ჩამოკიდებულ "ჯომოლუნგმას" გაუშტერა. კუთხეში მიმჯდარი პატარა ლულუ ძველი "პარი-მატჩიდან" თვითმფრინავის სურათის ამოჭრას შეეშვა.
ისე, რომ უმცროსი ბიჭისკენ არც გაუხედავს, კაცმა თქვა:
-საგარეუბნო მეტროს სადგურთან ჩადი და მუყაოს ფირფიტაც გაიყოლე: "მშობლები დამეხოცა, შემეწიეთ!" საღამოს უფულოდ შინ ფეხი არ მოადგა.
ბიჭი მკვირცხლად წამოხტა და სიტყვის უთქმელად კარებისკენ წავიდა, თან მაგიდაზე ობლად მიგდებულ ფორთოხალს თვალს არ აშორებდა. ომარმა შვილს გამოხედა:
-მაყუთი მოიტა და ფორთოხალი შენია.
ლულუმ კარი გაიხურა და მუყაოს ფირფიტით ხელში, სამი სართული ხტომა-ხტომით ჩაათავა. გაჩხიკინებული მკლავები გაძვალტყავებულ სხეულზე შემოივლო და თხელი სვიტრით სამ გრადუსიან ყინვაში გააბიჯა. ოცდაორი დეკემბერი იყო...
სამზარეულოში ომარმა ქვაბის ფსკერი მოჩიჩქნა. ზურგს უკან კარმა გაიჯახუნა. კონგოელი ქუსლებზე შემოტრიალდა და დაფანტული მზერით კატიას, საკუთარი შვილების დედას მიაჩერდა. კატია ერთი ლოყებჩაცვენილი ევროპელი დედაკაცი იყო. ქალმა "ოშანში" ნაყიდი ხელჩანთა სკამზე მოისროლა და ნიკაპი ზანგისკენ აიქნია. სიღარიბით სიქაგაცლილი ბეჩავი ადამიანის გამოხედვა ჰქონდა:
-ისევ გაიჩხირე... თვალებზე გატყობ...
-რას მიედ-მოედები? ერთი გრამი ტალახი რა სალაპარაკოა?
-დაგრჩა?
-არა, აი, ბიჭები ფულს მოიტანენ და...
-ეგრეა, ყველაფერი შენ, მე კი უშაბათო კვირა, ხომ ასეა?
პასუხად ომარმა გეიზერივით წითლად ალაპლაპებული ცხვირი მოისრისა.
-მოკეტე, დამპალო!
ქალმა მუქარა ყურად იღო, სამი ნაბიჯი გადადგა, პირზე ცხვირსახოცი აიფარა და კიბის უჯრედს ჩახედა: მას შემდეგ, რაც კორპუსის ნაძირალა ფაშისტებმა უფროსი ბიჭი იხმარეს, ბავშვები ლიფტს ერიდებოდნენ.


ლულუმ ფირფიტის წინ დახორავებული თორმეტი ფრანკი მოხვეტა და ყინვისგან გალურჯებული, გარეუბნისკენ მიმავალ გზას გაუყვა. მორის ტორეზის ქუჩაზე, ავტობუსის გაჩერებასთან, სონიას გადაუსწრო. ათი წლის ზანგ გოგონას ლამის ნაკუწებად ქცეული კაბა ეცვა, მხრებზე კი წვრილად დაწნული თმები ეყარა. ბალახს ქაჩავდა და ფეხებს მოყინულ ასფალტზე აბაკუნებდა.
-ნაფაზს ხომ არ დაარტყამ, ლულუ?
-ეგეთები ჩემთვის ჯერ ადრეა.
-დომინიკმა დაგაშინა?
-ჰო, რა...
-ეტყობა, რაღაცას მალავთ...
ბიჭმა წარბები შეჭმუხნა და გოგონას გასაოცრად, ადგილს შურდულივით მოწყდა.
ათი წუთიც და ახლა უკვე ედმონდ-მიშლეს კორპუსის დილერს, მისტერ დ-ს გადაეყარა. ახალგაზრდა არაბმა ჯერ გაუღიმა, მერე კი გააფრთხილა:
-თავს უშველე. შენი ბებრები სამასი ფრანკისთვის ერთმანეთს ცხვირ-პირს უნაყავენ.
ბიჭმა ნაბიჯი შეანელა, კიბე საფეხურ-საფეხურ აიარა და კარებს ყურით აეკრა. ჩამიჩუმი არ ისმოდა. ბიჭს გულს მოეშვა, კარი შეაღო და ბინაში შევიდა. ტუნისური პუფის წინ ჩაჩოქილი, მისავათებული დედა გაბმით მოთქვამდა. ომარი მინგრეულ-მონგრეულ სამზარეულოდან გამოვიდა; ხელი გასისხლიანებული ჩვრით ჰქონდა შეხვეული.
-არ მინდოდა, განზრახ არ მიქნია, ომარ...
-ეს დანა სად დაითრიე?
-რიკომ მომცა.
-იმ ძუკნის გაგდებულს კიდევ ხვდები?
ქალმა პირი იბრუნა. გაცოფებული ომარი ცოლს მივარდა და მუცელში წიხლები დაუშინა, თან ყურში ჩასძახოდა, ბოზი და ჩათლახი ხარო. არც ცდებოდა... ოთახის ზღურბლთან გაშეშებულმა დომინიკმა კუთხეში, ტელევიზორთან შიშისგან მოკუნტული ძმის მზერა მოწვა და ხელით ანიშნა, გვერდით დამიდექიო. სანამ აყალ-მაყალი გრძელდებოდა, გვერდით ოთახს თავშეფარებულმა ბიჭებმა ძმურად გაიყვეს გამომშრალი ბიგ-მაკი.
-დომ, პორტოებს* თუ დაებაზრე?
-დე სუზამ უკანა სკამებზე ორი ადგილი გადაგვინახა.
-და ის...
-ამაზე თავს ნუ იტკივებ... მომენდე, როგორც ვთქვი, ისე იქნება... ნუ გეშინია, შენთან ვარ...
-ვიცი, მაგრამ თავს ვერ ვერევი.
დომინიკმა, გასამხნევებლად, ძმას ხელზე ხელი დაადო, თითქოს საკუთარი ძალის გადაცემა სურდა. სულმობრუნებული და ვითომ შერიგებული ომარი და კატია ბინიდან გავიდნენ და დომინიკის ფულით მომაგრებულნი რაშიდთან წავიდნენ, იქნებ კოკაინი ან, ბოლო-ბოლო, რაიმე სხვა წამალი დავტყუოთო.

მეორე დღეს, კატიამ დომინიკი მამაკაცების გამოსაჭერად გაუშვა, ლულუ მეტროს სადგურზე გაისტუმრა, თვითონ კი, სოციალური დახმარების ფულით, რომელიც დილით მოუტანეს, "სუპერ-ოშანში" "კრონენბერგის" სამი პაკეტი, სამი ბოთლი მყრალი ვისკი და ორი ლიტრი რომი "ნეგრიტა" იყიდა, რომელსაც, საუზმისას ომარი, რა თქმა უნდა, წირვას გამოუყვანს. უცებ, ბუნდოვნად გაახსენდა, რომ ბიჭებს ორი დღეა პირში ლუკმა არ ჩასვლიათ და ტახტზე გაშხლართულ, ძენის მედიტაციაში ჩაფლულ ომარს გასძახა:
-საჭმლის ყიდვა დამავიწყდა.
-არაფერია, რაიმეს გააჩალიჩებენ. ნაძლევს ჩამოვალ, დომინიკს სადმე სასუსნავი ექნება გადამალული...
-თვითონაც ხედავ, ოჯახში არც თუ ისე ცოტა შემოაქვს, ჰოდა...
-გეყო, მოკეტე!
ომარს გამეორება აღარ დასჭირვებია, კატიამ მყისვე ხმა გაკმინდა.

დომინიკმა მეორე კლიენტს ზურგი აქცია და კელერისკენ წავიდა. კელერი იარაღით ვაჭრობდა.
მეტროს შესასვლელთან, ლულუმ ქუდში წვრილი ფული მოქუჩა და წამსვე, შიგ სიფათში მოფაშისტო სხენდერის ჩექმა მოხვდა: ხოტორა ტიპი ირგვლივ შემოკრებილ, მასავით თავგადაპარსულ, გამოთაყვანებულ ნაძირლებს ართობდა.
სონიამ მისტერ დ. მესამე კორპუსის სამრეცხაოში იპოვა.
-გაასაღებ? დილერობას შესძლებ?
-ნაღდია... ამბობ, რაღა...
-თუ არ დამასიაბანდებ, ყოველ დღე გაკაიფებ...
-მესმის, ჯიგარო...
-მაგრამ ჯერ გამოცდა უნდა გაიარო. ჯინსი გაიხადე და კოხტა შავი ტრაკი გამობზიკე.
-შემეშვი...
-რა ეშმაკი გეტაკა?
-ჩვენ მხოლოდ დილერობაზე შევთანხმდით, სულ ეს იყო.
-მუშტი ხომ არ მოგენატრა?
-გინდა რიკოს ყველაფერი ჩავუკაკლო?
ერთი სიტყვით, ჩვეულებრივი, სხვებისგან არაფრით განსხვავებული მშვიდი დღე იდგა.
მერე იყო და ერთბაშად, მეორე დღეც დადგა.

წელიწადში ერთხელ, დე სუზას და ადელტონს სამშობლოში დაბრუნების მსურველი პორტუგალიელები საზღვარზე გადაყავდათ. მანქანას დოს სანტოსისგან თხოულობდნენ. ჩვეულებრივ, ოცდაოთხ დეკემბერს, საღამოს რვა საათზე გზას დაადგებოდნენ და მეორე დღეს, შუადღისას, ლისაბონში ჩადიოდნენ. მანქანა არასოდეს ივსებოდა, რადგან ბევრ პორტუგალიელი მამაკაცი ფრანგ ქალებზე ქორწინდებოდა და შობას საკუთარ ოჯახში, მშვიდ და ნეტარ ნავსაყუდელში ატარებდა.
დომინიკს თავის მოკატუნება არც დასჭირვებია, აქაოდა, კლიენტების გამოსაჭერად, აღმა-დაღმა დავსეირნობო. ჯერ უმიზნოდ იყიალა ქუჩებში, მერე მოშორებით მდგარ თვითმომსახურების მაღაზიაში შეიარა და სიფრიფანა ნაჭრებად კოხტად დათლილი ყველი იყიდა. საქმე რომ მოითავა ყურადღება მოიკრიბა და იარაღზე დაიწყო ფიქრი.

რევოლვერი მესამე კორპუსის სამრეცხაოში, საგულდაგულოდ მოწყობილ სამალავში ჰქონდა გადანახული. იარაღი ხელში ემსუბუქა, თუმცა კარგად იცოდა რა მომაკვდინებელ ძალას მალავდა ეს ლამაზი სათამაშო. მჭიდი მოუსინჯა, დამცველი გადასწია, ჯინსის ქამარში გაირჭო და "ნაიკის" ქურთუკის კალთა ჩამოაფარა.
ლიანდაგებს დაფენილი ნისლი საგარეუბნო მეტროს დარბაზს არარეალურ იერს სძენდა. შესასვლელიდან თხუთმეტი მეტრის მოშორებით, ბოძს მიყრდნობილი დომინიკი ლულუს მისჩერებოდა. ჩანდა, რომ პატარას დაღლილობისგან მუხლები ეკეცებოდა; ხელი გამვლელებისკენ ჰქონდა გაშვერილი, თუმცა ამაოდ: აქეთ-იქით მოჩქარე მგზავრები მათხოვარს ზედაც არ უყურებდნენ. დომინიკს გული მოეწურა. ავტომანქანების გაჩერებაზე ყველის სენდვიჩი იყიდა და გაჩქარებული ნაბიჯით ძმისკენ წავიდა.
-აჰა, თოხლე...
პატარამ ხარბად ჩაასო კბილები სენდვიჩს და გამოტენილი პირით იკითხა:
-თან გაქვს?
დომინიკმა თავი დაუქნია, ქურთუკი გაიხადა და ძმას მხრებზე მოაცვა.
-აბა, გავუტიეთ!
-რომელია?
-დათქმული დროა, წავედით.
უცებ პატარამ თვალი თვალში გაუყარა და სიტყვა ბანზე აუგდო:
-სონიამ შენზე თქვა, პედერასტიაო. პედერასტი რას ნიშნავს?
-ეგ შენი სონია დიდი დამპალი ვინმეა; პედერასტები თავისიანებში მოიკითხოს. შენ კი ერთხელ და სამუდამოდ თავში ჩაიჭედე, რომ პედერასტის არაფერი მცხია. ახლა კი, ფეხი გამოადგი.
-მეშინია, დომ...
-მეც.

ედმონ-მიშლეს ბლოკი ბუნდოვნად იკვეთებოდა დეკემბრის ნისლში. საღამოს ათის ნახევარი იყო. სამმა ნარკომანმა მეოთხე კორპუსის კიბესთან დაყუდებულ ძმებს წინ ჩაუარა და ბოროტი მზერა შეავლო.
ბიჭები ომარ და კატია ბონგოების ბინისკენ ამავალ კიბეს აუყვნენ.
უცებ დომინიკის ტვინში ყუმბარამ იქუხა: ყველა ძალადობამ, რაც ამ ბოლო წელს გამოსცადა, გაალმასებული თვალების წინ ელვასავით გაკვესა. ბიჭმა ნაბიჯს მოუჩქარა და დაბოღმილმა წიხლით შეაღო ბინის კარები, რომელზეც დიდი ასოებით ეწერა: "ჩათლახი ზანგები". ძმებმა სამი მსუბუქი ნაბიჯით გადაკვეთეს ოთახი. საწოლში ომარი ცოლის დუნდულებზე ფართხალებდა. თვალები კოკაინით ჰქონდა დაბინდული. ამ ბინძური ურჩხულის შემყურე ბიჭები ადგილზე გაქვავდნენ. უფროს ბონგოებს არაფერი ესმოდათ, ვერც ვერაფერს ხედავდნენ,-ოფლად გაღვრილები, მძიმედ ხვნეშავდნენ.
დომმა და ლულუმ "გლოკი" ხელებში ჩაბღუჯეს და როგორც დათქვეს, ისე მოიქცნენ. დომი მარჯვენა ხელით კონდახს წაეტანა, პატარამ კი სასხლეტს გამოკრა თითი... მჭიდი მთლიანად დაიცალა.
მშობლების ტვინი კედლებს შეასკდა, ბავშვების გატანჯულ სახეზე, უკეთური ცხოვრების გამოსატირებელმა ყველა ცრემლმა ერთიანად იხუვლა.
იარაღიდან ადენილმა კვამლმა ბიჭები გამოაფხიზლა. დომმა რევოლვერი გაწმინდა და გვამებისკენ მოისროლა...
მანქანის წინ მდგომმა დე სუზამ ბავშვებს შეუძახა:
-კარგა ბლომად გვალოდინეთ, უთქვენოდ ვაპირებდით გამგზავრებას.
ბიჭებმა, ღიმილის ნიშნად, კბილები დაკრიჭეს და მანქანის უკანა სკამზე, თავისუფალ ადგილზე მოყუჩდნენ.
დე სუზამ ძრავა პირველ სიჩქარეში გადართო და გეზი ლისაბონისკენ აიღო.
სუსხიანი ქარი გაქუცულ საშობაო გვირგვინებს არხევდა. პორტუგალიელი მუშებით სავსე მანქანამ გარეუბანი გაიარა და "მერსედესის" სალონში ბოთლები, ძეხვეული და ცხელი პური გამოჩდა.
ადელტონი ბონგოებს მიუბრუნდა. ხელში სენდვიჩი ეკავა.
-მადაზე როგორა ხართ, ბიჭებო?
ლულუმ მორცხვად გაიწოდა ხელი, სენდვიჩს წაწვდა, ნახევარი ძმას მოუტეხა და თავის წილს კბილებით ეძგერა. პორტუგალიელი გაოცებით შესცქეროდა. წამით, ბავშვის ჩაცვენილ ლოყებს დააჩერდა, მერე ტუჩი მოიკვნიტა და თავი მიაბრუნა.
ლულუ ძმას მიუტრიალდა:
-პორტუგალიაში სკოლაში ვივლი?
-ეჭვი არ შეგეპაროს. ამ საქმეს დე სუზა მოუვლის. გაკვეთილების შემდეგ, პლაჟისკენ გავუტევთ.
-"განგაში მალიბუში" რომ არის ისე, არა?
-დიახაც... ახლა კი, დაიძინე...
პატარამ ძმას მხარზე ჩამოადო თავი და წამსვე ძილში დაინთქა. მშვილდივით დაჭიმული დომინიკი, დაბინდული ფანჯრიდან ღამეს გასცქეროდა. ჯინსის ჯიბიდან "შიდსის" ტესტის ფურცელი ამოიღო და მუშტში მოჭმუჭნა. მერე, თვალები დახუჭა და ბრწყინვალე, აელვარებულ სივრცეს გაუყვა, სადაც აღარც შიში იყო, აღარც სისხლი და აღარც ცრემლები...

ფრანგულიდან თარგმნა გიორგი ეკიზაშვილმა

© „ლიტერატურა – ცხელი შოკოლადი“

No comments: